9 pomysłów na schody w ogrodzie

Schody ogrodowe to ważne uzupełnienie wystroju ogrodu tam, gdzie ścieżki łączą ze sobą miejsca położone na różnej wysokości. Pełnią one nie tylko funkcję czysto użytkową, ale również mogą stanowić ciekawy element aranżacji wpisujący się w cały projekt. Wśród różnych rodzajów schodów na szczególną uwagę zasługują elementy wykonane z betonu architektonicznego, łączące w sobie wiele zalet praktycznych i estetycznych.

Jakich materiałów można użyć do wykonania schodów ogrodowych?

Ukształtowanie terenu ma wpływ nie tylko na możliwości aranżacyjne dotyczące zakładanego ogrodu, ale także wiąże się z koniecznością wzbogacenia ogrodowych ścieżek o wygodne i dobrze wpisujące się w otoczenie schody. Im większa różnica poziomów oraz bardziej rozległy i urozmaicony ogród, tym elementów tego rodzaju musi się w nim znaleźć więcej. Często stopnie muszą się znaleźć nie tylko na przejściach prowadzących do innych części ogrodu, ale również w wejściach do poszczególnych stref. Trzeba je wykonać wówczas, gdy projektując ogród, zdecydowano o budowie wyniesionych rabat, większego skalniaka czy kilku większych tarasów. Przynajmniej kilkustopniowe schody będą też najczęściej potrzebne przy zejściu z tarasu, wejściu do różnych ogrodowych budynków – altan czy podręcznych składzików, garaży i altanek śmietnikowych – zauważa przedstawicielka firmy New Garden Style, zajmującej się projektowaniem i dostarczaniem wyposażenia do aranżacji ogrodów.

Schody ogrodowe można wykonać z wielu materiałów oraz nadać im różną formę, w zależności od wysokości, jaką pokonują, ukształtowania terenu oraz szerokości przejścia. Jeżeli chodzi o dostępne materiały, to w przypadku schodków tarasowych lub prowadzących do budynków często używa się płytek ceramicznych, a zwłaszcza twardych i wytrzymałych terakot lub gresów. Choć daje to możliwość dopasowania wyglądu schodów do materiału użytego do wyłożenia tarasu, to jednocześnie zwykle oznacza problemy z mrozoodpornością. Powierzchnia płytek ceramicznych jest zwykle dobrze zabezpieczona przed wodą, kłopotem okazuje się jednak trwałość użytych fug. W wielu przypadkach nie mają one dostatecznej elastyczności, co powoduje pęknięcia. Mogą one być powodowane również nierównomiernym osiadaniem konstrukcji schodów albo wykruszaniem się fugi wskutek uszkodzeń mechanicznych. Jeśli w okresie silnych mrozów do wnętrza szpar dostanie się woda, doprowadzi ona do rozsadzenia zaprawy oraz pękania samych płytek.

Do budowy schodów chętnie wykorzystywane są także elementy drewniane. W tym przypadku problemem bywa jednak ich podwyższona ścieralność oraz niska odporność na kontakt z wodą. Choć można stosować różne impregnaty i środki ochronne, to na intensywnie eksploatowanych powierzchniach, takich jak schody, prędko ulegają one starciu, odsłaniając warstwę niezabezpieczonego materiału. Warto pamiętać, że wilgotne drewno szybko butwieje, jest też narażone na rozwój grzybów czy inwazję owadów. Innym popularnym sposobem wykończenia schodów tarasowych czy ogrodowych jest stosowanie kamienia naturalnego. Wiąże się to jednak ze znacznym wydatkiem oraz długim czasem potrzebnym na wykonanie prac, niezależnie od tego, czy będzie to popularna kostka granitowa, czy większe płyty kamienne. Dość podobnym rozwiązaniem jest używanie kostki betonowej, jednak jej estetyka nie zawsze pasuje do nowoczesnych projektów budynków i aranżacji ogrodowych. Zupełnie inaczej będzie w przypadku schodów z betonu architektonicznego.

Zalety schodów z betonu architektonicznego

Schody z betonu architektonicznego zapewniają nie tylko znakomicie pasujący do nowoczesnej stylistyki wygląd, ale również świetne właściwości użytkowe. Beton architektoniczny charakteryzuje się spoistą i jednolitą powierzchnią, której duża gładkość jest osiągana przez specjalny dobór składników – właściwego rodzaju mieszanki cementowej, niezwykle drobnego i starannie selekcjonowanego kruszywa, a także środków poprawiających gęstość i zdolność do równomiernego rozpływania się w szalunku lub formie. Beton tego rodzaju odznacza się małym skurczem, zachowuje więc swoje wymiary podczas zastygania. Z uwagi na dokładne zagęszczanie mieszanki w masie nie powstają pęcherzyki powietrza ani nie tworzą się wżery, o ile nie są zamierzonym efektem dekoracyjnym.

Elementy z betonu architektonicznego mają bardzo małą nasiąkliwość, dzięki czemu nie są uszkadzane przez wodę nawet podczas największych mrozów. Oznacza to również, że betonowe schody ogrodowe nie ulegają zbyt łatwo zabrudzeniu, a po zabezpieczeniu powierzchni specjalną powłoką ochronną stają się na nie całkowicie odporne. Ważna jest wysoka wytrzymałość betonu na ścieranie oraz obciążenia mechaniczne. Plusem jest również to, że schody tego rodzaju najlepiej pasują do nowoczesnej architektury, a szeroka gama wykończeń betonu ułatwia dobranie odpowiedniej barwy i faktury.

Elementy do budowy schodów ogrodowych z betonu architektonicznego są dostępne w wielu różnych wybarwieniach. Najczęściej spotykane są naturalne dla tego rodzaju materiału jasne szarości, jednak możliwość dodawania do masy barwników sprawia, że można znaleźć płyty ciemnoszare, czarne, a także białe. Niektóre rodzaje elementów są produkowane w kolorze ceglastej czerwieni. Warto pamiętać, że powierzchnia płyt może być ozdobiona nierównomiernym rozmieszczeniem barwnika, powodującym, że tworzą się na niej urozmaicające wygląd różnorodne „plamy”, przebarwienia i smugi.

Co ważne, elementy przeznaczone do budowy schodów ogrodowych i tarasowych są produkowane z różnie wykończoną powierzchnią. Może być całkowicie gładka, taka jak używana zwykle na elewacjach czy płytkach stosowanych we wnętrzach lub porowata, przypominająca wyglądem źle wymieszany beton z dużą ilością pęcherzyków powietrza, czy wżery powstające wskutek nieodpowiedniego rozprowadzenia mieszanki w formie. W przypadku niektórych gatunków betonu architektonicznego takie zabiegi są wykonywane celowo i służą wyłączenie urozmaiceniu jego wyglądu. Jeszcze bogatszą fakturę można uzyskać, stosując beton z efektem groszkowania, czyli dość nieregularnie rozmieszczonych niewielkich wgłębień. Dostępne są również elementy z fakturą przypominającą powierzchnię szczotkowaną.

Jak można zaaranżować schody z betonu architektonicznego?

Elementy pozwalające na budowę schodów ogrodowych i tarasowych z betonu architektonicznego są oferowane w trzech podstawowych rodzajach – jako stopnie w postaci betonowych bloczków, stopnic betonowych w kształcie litery L oraz płyt stanowiących oddzielne stopnice i podstopnice. Wszystkie te rozwiązania pozwalają na wykonanie schodów o różnej konstrukcji i charakterze. W przypadku stosowania stopni jako schodów betonowych mogą one być układane bezpośrednio na odpowiednio utwardzonym i przygotowanym podłożu albo na konstrukcji ze zwykłego betonu. Wielką zaletą stosowania schodów betonowych jest ich połączenie z płytami betonowymi układanymi jako nawierzchnia podjazdów, tarasów oraz ścieżek ogrodowych, co pozwala stworzyć jednolitą stylistycznie i dobrze się komponującą całość.

Istnieje wiele możliwości wykorzystania poszczególnych elementów do budowy schodów ogrodowych lub tarasowych. Stopnie betonowe w postaci bloków można ułożyć, łącząc je ze wkopywanymi poziomo płytami tworzącymi obramowanie, ale także wykorzystać je wraz z wykonanymi obok murkami oporowymi lub zastosować bez elementów dodatkowych. Podobnie można wykorzystać stopnice i podstopnice, tworząc tradycyjne schody oparte na konstrukcji betonowej lub właściwie utwardzonej ziemi. W tym przypadku można zdecydować się również na połączenie stopnic z elementami z drewna lub kamienia naturalnego, które będą tworzyły podstopnice. Ciekawym pomysłem może być także wykorzystanie samych podstopnic oraz wysypanie utworzonych za ich pomocą stopni drobnym kruszywem czy wzmocnionymi cementem kamieniami.

Płyty tworzące stopnice można wykorzystać jako tzw. lewitujące schody, osadzając je bez używania podstopnic. Spore możliwości dają też stopnice połączone z podstopnicami w kształt litery L. Tego rodzaju elementy mogą być osadzane zarówno na utwardzonym gruncie, jak i na elementach ze zwykłego betonu, a także na odpowiednio wyprofilowanych belkach stalowych. Ze względu na dużą wytrzymałość materiału ilość możliwych zastosowań jest bardzo duża – stopnie typu L można z powodzeniem ułożyć na konstrukcji wykonanej z pustaków o odpowiednich wymiarach, a nawet na ukrytej belce czy konstrukcji centralnej, pozwalającej na uzyskanie identycznego efektu jak przy modnych w aranżowaniu wnętrz schodach dywanowych.