Podstawowe zasady projektowania osiedli mieszkaniowych

Zaprojektowanie osiedla mieszkaniowego tak, by było funkcjonalne i cenione przez mieszkańców, nie jest łatwe. Oprócz uwzględnienia cech poszczególnych budynków projektant musi wziąć pod uwagę teren otaczający domy mieszkalne. Dobrze zaplanowane osiedle oznacza wygodne mieszkania, ale także infrastrukturę ułatwiającą codzienne funkcjonowanie. Jakie są więc główne zasady projektowania osiedli?

Osiedle jako organizm

Osiedle mieszkaniowe stanowi rodzaj organizmu, który, aby funkcjonował prawidłowo, musi spełniać konkretne zasady. Istnieją różne typy osiedli, których projekt kładzie nacisk na poszczególne sfery, jednak założeniem każdego z nich powinno być maksymalne wyjście naprzeciw potrzebom mieszkańców.

Zagadnieniem funkcjonowania osiedla domów jako całości szczególnie dużo uwagi poświęcano w PRL, kiedy budowa nowych mieszkań w całym kraju była szczególnie intensywna. Choć materiały, z jakich powstawały wtedy budynki i sposób ich konstrukcji (na przykład używanie prefabrykatów), mogą dziś budzić słuszną krytykę, to zaplanowanie dla mieszkańców pełnej infrastruktury czy terenów zielonych powinno stanowić wzór dla niejednego projektanta nowoczesnych terenów miejskich, w których często zapomina się o takich kwestiach.

Osiedle powinno stanowić spójną całość i umożliwiać mieszkańcom komfortowe korzystanie nie tylko z własnego mieszkania, ale także z najbliższej okolicy. Jak podkreśla pracownik Pracowni Architektonicznej Bozart z Warszawy, rolą projektanta jest zaplanowanie układu budynków w taki sposób, by zapewniało lokatorom wygodny dostęp do ciągów komunikacyjnych, parkingów, sklepów, przystanków czy terenów zielonych. Budynki powinny również znajdować się w określonym położeniu względem siebie. Obecnie często stosuje się minimalną dopuszczalną odległość między obiektami, co nie sprzyja komfortowi mieszkających w nich osób.

Zasady projektowania osiedli

Schematy, które dotyczą zaplanowania przestrzeni na osiedlach, budziły zainteresowanie wielu architektów i urbanistów. Ogólnie można stwierdzić, że zasady projektowania osiedli mieszkaniowych powinny w maksymalnym stopniu uwzględniać wygodę mieszkańców i pozwolić im na komfortowe wykorzystywanie terenów wokół budynków nie tylko do przemieszczania się, ale również do celów rekreacyjnych. Ponadto nie bez znaczenia jest strona wizualna każdej inwestycji.

Oprócz funkcjonalności, wygody oraz zastosowania wysokiej klasy materiałów, budynki powinny ze sobą współgrać pod kątem estetycznym. Ich spójna kolorystyka, forma i wielkość sprzyjają dobremu samopoczuciu mieszkających w nich osób oraz zachęcają do wyboru właśnie takiego osiedla na swoje miejsce zamieszkania.