Wydajność wentylacyjna w laboratorium. Co warto wiedzieć?

W laboratoriach przemysłowych, chemicznych, zakładach naukowych i wielu innych miejscach powstają szkodliwe substancje, które zagrażają zdrowiu, a nawet życiu pracowników. Przede wszystkim są to gazy i pary, które pod wpływem ruchów powietrza, właściwości fizycznych i temperatury mają tendencję do rozprzestrzeniania się w pomieszczeniach laboratoryjnych. Kluczową kwestią zarówno dla prawidłowego funkcjonowania zakładu, jak i zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu pracy, niezbędna jest prawidłowo dopasowana i działająca wentylacja. Co warto wiedzieć na temat wydajności wentylacyjnej w laboratorium?

Wentylacja pomieszczeń laboratoryjnych

Laboratoria to miejsca, w których zazwyczaj odbywają się analizy, badania i eksperymenty naukowe. Z punktu widzenia bezpieczeństwa prawidłowy system wentylacyjny powinien zapewniać odpowiednią jakość pracy, przy jednoczesnym dopasowaniu parametrów do wymagań konkretnego typu laboratorium. Co więcej, jej projekt musi być także dostosowany do polskich norm. 

W laboratoriach wymagane jest utrzymywanie ścisłych parametrów, m.in. ciśnienia, temperatury, a także wilgotności. Przykładowo w laboratoriach chemicznych zazwyczaj występują dwa rodzaje wentylacji: ogólna oraz technologiczna. - mówi specjalista firmy Alpbis, która wykonuje usługi w zakresie tworzenia, rozbudowy i modernizacji laboratoriów. Wentylacja ogólna odpowiada za dopływ świeżego powietrza oraz usuwanie wszelkich zanieczyszczeń, które mogą wpływać na komfort pracy. Z kolei technologiczna odpowiada za niedopuszczenie do rozprzestrzeniania się szkodliwych substancji poza źródło emisji, co pozwala na ograniczenie strumienia powietrza wentylacji ogólnej. 

Na tym etapie bardzo istotna jest konfiguracja poszczególnych rodzajów wentylacji, a także prawidłowa regulacja pracy urządzeń. Zintegrowanie systemu wentylacyjnego ze wszystkimi sprzętami pozwoli na wydajne i jednoczesne energooszczędne użytkowanie. Ponadto, urządzenia i kanały wentylacyjne w laboratoriach muszą być odporne na czynniki niszczące, takie jak substancje żrące lub łatwopalne w celu zapewnienia maksymalnie bezpiecznych warunków pracy.

Jaką funkcję pełni wentylacja w laboratorium?

Głównym zadaniem wentylacji jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie rozprzestrzeniających się zanieczyszczeń w poszczególnych zakładach. Wraz z eksploatowaniem urządzenia zmianie ulegają jego parametry, takie jak przepływ powietrza, wydajność, a także poziom emitowanego hałasu. Aby mieć pewność co do prawidłowego funkcjonowania systemu, niezbędny okazuje się pomiar wydajności wentylacyjnej. Służy on ocenie sprawności urządzenia oraz przekazuje informacje o konieczności zmian, które przede wszystkim pozwolą na zapewnienie bezpiecznych i komfortowych warunków pracy. Z racji tego, że ilość nawiewanego powietrza w wentylacji ogólnej powinna być o 10% mniejsza od wywiewanego, podczas pomiaru sprawdzana jest także wydajność tych elementów. Ponadto, jednym z głównych zadań wentylacji jest dostarczenie świeżego i oczyszczonego powietrza, ważnego dla utrzymania korzystnego otoczenia, które sprzyja realizacji określonych prac laboratoryjnych. Strumień dostarczanego powietrza nie może być jednak skierowany bezpośrednio na wyposażenie laboratorium ani na osoby przebywające w pomieszczeniu. Dla komfortowych warunków ważną rolę odgrywa także utrzymanie prawidłowej temperatury w poszczególnych przestrzeniach.  Zimą i w okresach przejściowych powinna ona wynosić około 20 do 22°C, natomiast latem, jeżeli nie ma duży upałów, powinna być równa temperaturze powietrza na zewnątrz. Niemniej jednak ostateczne parametry systemu wentylacyjnego muszą być dopasowane do konkretnych rodzajów laboratoriów z uwzględnieniem wymagań prawnych.